انجمن ژئوپلیتیک ایران با همکاری مرکز آینده پژوهی جهان اسلام
مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام
2717-0926
2717-0934
1
1
2019
09
23
قدرتهای منطقهای و آینده جهان اسلام
1
16
FA
مائده
ارکان
دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین الملل
armaedeh@yahoo.com
اسدالله
اطهری
گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان، قزوین، ایران
athary.asadolah@yahoo.com
<span lang="FA">کشورهای مهم جهان اسلام ـ ایران، ترکیه و عربستان سعودی ـ با سه گفتمان شیعی، اخوانی و وهابی هریک در صدد تأثیرگذاری بر مسلمانان و کسب رهبری جهان اسلام هستند. سه کشوری که با سیاستهای خود تلاش میکنند با ایجاد نظم نوین منطقهای، هژمون مسلط بر جهان اسلام شوند. ایران با داشتن ذخایر عظیم انرژی، موقعیت مهم ژئوپولتیکی و استراتژیکی، تأکید بر دین و انقلاب اسلامی، عربستان سعودی با منابع بزرگ نفتی، حرمین شریفین و زادگاه اسلام و ترکیه به دلیل اهمیت استراتژیکی و گفتمان نوعثمانیگرایی هریک سیاستهای خاص خود را در منطقه اعمال میکنند. این سه رقیب تلاش میکنند وزنشان را در معادلات منطقه و جهان از طریق افزایش قدرت اقتصادی، قدرت سیاسی و فرهنگی افزایش دهند تا بر تصمیمات جهان اسلام تأثیرگذار باشند. در این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که آینده جهان اسلام چگونه توسط قدرتهای منطقهای که با یکدیگرسازگاری ایدئولوژیک ندارند، رقم خواهد خورد. از دیدگاه آیندهپژوهی، شناخت و معرفت از روندهای مستمر در منطقه جهان اسلام باعث تأثیرگذاری بر این جهان خواهد بود. در واقع آینده جهان اسلام وابسته به این است که قدرتهای اسلامی و امت مسلمان در چارچوب اندیشهها و خواستههای خود چه تصمیمات میگیرند و چه اقداماتی را در این راستا انجام خواهند داد.</span><br /> <br /> <br />
قدرتهای منطقه ای,ایران,ترکیه,عربستان سعودی و جهان اسلام
https://journal.iiwfs.com/article_104086.html
https://journal.iiwfs.com/article_104086_b163858a3c31ac1a226637c3cc2cf9b6.pdf
انجمن ژئوپلیتیک ایران با همکاری مرکز آینده پژوهی جهان اسلام
مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام
2717-0926
2717-0934
1
1
2019
09
23
بررسی اقتصاد نفتی کشورهای مسلمان در سیاست پترودلار بر اساس مدل SWOT
17
35
FA
جمال
بافرانی
استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
jamalbafrani@gmail.com
سیاست خارجی آمریکا در خلال چند دهه گذشته، در مسیر تحکیم موقعیت دلار به عنوان ارز اصلی در معاملات نفتی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه و ذخایر ارزی سایر کشورها حرکت کرده است. سیاست پترو دلار آمریکا، نظمی را ایجاد کرده که بر پایه آن بهای خرید نفت از فروشندگان مسلمان با دلار تعیین میگردد. آنها بر این باورند که اگر ارز دیگری به جای دلار در معاملات نفتی به ویژه در کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه چنین موقعیتی را پیدا کند، بسیاری از کشورها دلارهای ذخیره شده خود را خواهند فروخت و این وضع موقعیت دلار را نسبت به ارزهای معتبر دیگر تضعیف خواهد کرد. این مقاله، روندهای حاکم در اقتصاد سیاسی نفت کشورهای مسلمان نشین خاورمیانه را به عنوان فروشندگان نفت در بازار مبادلات نفت در جنگ پترو دلار بر اساس مدل SWOT مورد بررسی قرار میدهد. <br /> <br /> <br /> <br />
جنگ پترو دلار,اقتصاد سیاسی نفت,بازار نفت جهان,بازار نفت مسلمانان
https://journal.iiwfs.com/article_104087.html
https://journal.iiwfs.com/article_104087_527d0544822cabffcb0f8cada3eceb35.pdf
انجمن ژئوپلیتیک ایران با همکاری مرکز آینده پژوهی جهان اسلام
مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام
2717-0926
2717-0934
1
1
2019
09
23
تقویت روابط کشورهای اسلامی با دیپلماسی کاهش مخاطرات و پیشبینی آینده
36
53
FA
علی
جدی
دانشجوی دکتری مدیریت بحران، دانشگاه شیخ بهایی اصفهان
ali.jeddi54@gmail.com
ابراهیم
مقیمی
استاد، دکترای مخاطرات ژئومورفولوژیک، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
سید عباس
احمدی
استادیار، دکترای جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
مهدی
زارع
استاد، دکترای مهندسی زلزلهشناسی، پژوهشکده بین المللی زلزلهشناسی، تهران
مخاطرات با چنان شدتی حادث میشوند که تلفات و خسارات فراوانی را به همراه دارند و گستردگی اثرات ناشی از آنها ورای توانایی و ظرفیت دولت متأثر از مخاطرات است در چنین مواقعی قربانیان نیازمند کمکهای بشردوستانه میباشند که حقوق بینالملل یک سری توصیههایی به کشورها نموده است و حقوق بشردوستانه و چارچوبهای تصویب شده در این رابطه، تلاش برای کاهش مخاطرات را الزام آور کرده است. در اسلام، جایگاه آرامش، امنیت، تعاون و خدمت هم نوع از جایگاه بالایی برخوردار است لذا با توجه به مبانی نظری اسلام برای نوعدوستی و کمک به دیگران و مکمل آن ظرفیت عظیم منابع خدا دادی در کشورهای اسلامی به یقین این الزام برای جهان اسلام را مضاعف مینماید. با توجه به برخی تجربیات ناموفق گذشته جهان اسلام در تشکیل سازمانهای مشترک، در این نوشتار پیشنهاد میشود طی یک نشست مشترک بین چند کشور اسلامی با به کارگیری دیپلماسی کاهش مخاطرات یک سازمان بین المللی اسلامی (علمی و عملیاتی) به منظور الزام دولتهای اسلامی عضو در جهت همکاری برای کاهش مخاطرات در چارچوب حقوق و روابط بینالملل، تأسیس شود تا اندکی از خلأهای موجود را پر نماید و این سازمان برخلاف هدف برخی ائتلاف های مشترک گذشته کشورهای اسلامی که بر اساس تأمین منافع این کشورها شکل گرفته بود، فقط برای خدمترسانی به همه بشریت به صورت عام المنفعه شکل بگیرد تا علاوه بر تقویت روابط بین کشورهای اسلامی، بتوان چهره رحمانی اسلام را در جهان به نمایش گذاشت.<br /><br />
دیپلماسی کاهش مخاطرات,جهان اسلام,حقوق بینالملل
https://journal.iiwfs.com/article_104088.html
https://journal.iiwfs.com/article_104088_841e80dde4402b47ea40605054c58940.pdf
انجمن ژئوپلیتیک ایران با همکاری مرکز آینده پژوهی جهان اسلام
مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام
2717-0926
2717-0934
1
1
2019
09
23
بحران آب و تهدیدات امنیتی فراروی جهان اسلام (با محوریت غرب آسیا)
54
80
FA
محمدرضا
دهشیری
عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه
mohammadreza_dehshiri@yahoo.com
زهرا
بهرامی
دانشجوی دکتری روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبائی(ره)
<span lang="FA">تغییرات آبوهوایی و تأثیرات جهانی آن بر روند زندگی بشریت، امنیت بازیگران فردی و جمعی را به ویژه در منطقه مسلمان نشین غرب آسیا تحت تأثیر قرار داده است. در این رهگذر، بحران آب به عنوان حیاتیترین مسئله ناشی از تغییرات آب و هوایی، در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، کنشگران را با تهدیدات وجودی مواجه میکند. کشورهای اسلامی در منطقه غرب آسیا به عنوان محور جهان اسلام در معرض بیشترین تهدیدات ناشی از بحران آب قرار دارند و امکان بروز جنگ آب بر سر این ماده حیاتی در آینده این منطقه وجود دارد. در این راستا مقاله حاضر در صدد بررسی این سؤال است که تهدیدات ناشی از بحران آب به عنوان مهمترین مخاطره زیست محیطی چه تأثیری بر آینده امنیت کشورهای اسلامی در منطقه غرب آسیا خواهد داشت؟ در پاسخ نیز این مهم بررسی میشود که بحران آب، موجب ایجاد و تعمیق تهدیدات امنیتی وجودی در دو بعد اجتماعی و سیاسی اقتصادی برای کشورهای اسلامی منطقه غرب آسیا میشود.</span><br /> <br /> <br />
بحران آب,کشورهای اسلامی غرب آسیا,تهدیدات وجودی,تهدیدات امنیتی- اجتماعی,تهدیدات امنیتی-سیاسی - اقتصادی
https://journal.iiwfs.com/article_104089.html
https://journal.iiwfs.com/article_104089_dc001b3243980ba5f5c43e067f61fbf0.pdf
انجمن ژئوپلیتیک ایران با همکاری مرکز آینده پژوهی جهان اسلام
مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام
2717-0926
2717-0934
1
1
2019
09
23
جایگاه دیپلماسی عمومی و قدرت نرم در جهان اسلام در افق 1414 (ش)
81
100
FA
محسن
قاسمی
دانشجوی دکترا در رشته روابط بین الملل دانشگاه نووا لیسبون.
mohsenghasemi@fcsh.unl.pt
بروز تحولات و بی ثباتیهای سیاسی- امنیتی در جهان اسلام، همگی معطوف به موقعیت قدرت نرم و ارتباطات گروههای فروملی و هویت بخش و همچنین نهادهای غیردولتی بوده است. بدیهی است، قدرت نرم در اسلام نشأت گرفته از ارزشهای الهی بوده که به کنشگران، نقش آینده ساز اعطا میکند. در این مقاله تلاش میشود تا دیپلماسی عمومی که کارویژهای نرم گونه در ایجاد آگاهیبخشی و ارتباطات مفید بینالدولی و بینالمللی دارد، به عنوان عاملی در جهت امنیتبخشی و هموارگر در رسیدن به ثبات سیاسی و نهایتاً دموکراسی در کشورهای اسلامی معرفی گردد. ارزشهای مشترکی که بعد از دهه 80 میلادی در ساختار قدرت در کشورهای مختلف جای گرفتهاند، میتوانند در جلوگیری از خشونت و رادیکالیسم مذهبی، چهره مخدوش شده اسلام را بازسازی نمایند. روشن است که، در بین جوامع اسلامی ابزار دیپلماسی عمومی مغفول و دستخوش بازیهای سیاسی گردیده که با ایجاد استراتژی معکوس صلح و ثبات محقق می گردد.<br /> <br /> <br />
دیپلماسی عمومی,قدرت نرم,جهان اسلام,دموکراسی,ثبات
https://journal.iiwfs.com/article_104090.html
https://journal.iiwfs.com/article_104090_c963425a1dbba3e5e186993dcf09c591.pdf
انجمن ژئوپلیتیک ایران با همکاری مرکز آینده پژوهی جهان اسلام
مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام
2717-0926
2717-0934
1
1
2019
09
23
ارزیابی پژوهشهای دانشگاهی در کشورهای اسلامی (آسیبشناسی و راهکارهای حقوقی)
101
117
FA
مرتضی
محقی
عضو هیئت علمی دانشگاه غرجستان افغانستان، دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
mmohiqi@mail.um.ac.ir
محمد کاظم
محقی
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران.
معصومه
غالی فلیح الکنانی
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
جهان اسلام با 57 کشور، حدود یک چهارم جمعیت جهان را به خود اختصاص داده است. کشورهای اسلامی علاوه بر عقبماندگی در تولیدات صنعتی، از نظر علمی و پژوهشی نیز در وضعیت نامطلوبی به سر میبرند. ارزیابیهای علمی نشان دهنده این واقعیت است که سهم کشورهای اسلامی در تولیدات علمی، از کل تولیدات علمی جهان بسیار اندک است. تولیدات علمی به عنوان معیار مهمی از فعالیت سیستم علمی کشورها، امروزه نقش حیاتی برای نهادهای تصمیمگیر در سطوح ملی و بینالمللی دارد. در سالیان اخیر برخی کشورهای اسلامی از جمله ایران، ترکیه، مصر و برخی کشورهای دیگر برای حضور فعالتر در زمینههای علمی، تلاشهای بسیار انجام دادند که نتیجه آن افزایش میزان تولیدات علمی این کشورها در مجلات و پایگاههای معتبر علمی بوده است. از مهمترین آسیبهای نظام پژوهشی میتوان به عدم کاربردی بودن پژوهشها و عدم تعامل بین صنعت و دانشگاهها اشاره نمود. راهکارهایی نظیر تدوین قوانین و مقررات در حوزه پژوهش های دانشگاهی، حمایت های قانونی از محققان، لزوم خرید منابع پژوهشی برای دانشگاهها، توجه به موضوعات به ظاهر کوچک اما کاربردی و بالا بردن قدرت خرید علاقمندان به پژوهش میتواند تا حدودی وضعیت تولید علم در جهان اسلام را بهبود بخشد. هرچند کشورهای اسلامی تا رسیدن به جایگاه واقعی و تاریخی خود، نیازمند فعالیتهای علمی و پژوهشی بنیادین در همه سطوح میباشند.
تولید علم,پژوهش,دانشگاه,آسیبشناسی,جهان اسلام
https://journal.iiwfs.com/article_104091.html
https://journal.iiwfs.com/article_104091_310e0f41cd23ab8ed41cad59f30a2a2a.pdf