%0 Journal Article %T سیاست همسایگی ایران و رویکرد اتحادیۀ اروپا %J مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام %I انجمن ژئوپلیتیک ایران با همکاری مرکز آینده پژوهی جهان اسلام %Z 2717-0926 %A صالحی, مختار %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 3 %N 10 %P 9-33 %! سیاست همسایگی ایران و رویکرد اتحادیۀ اروپا %K راهبرد جهانی اتحادیۀ اروپا %K ثبات و امنیت %K سیاست همسایگی ایران %K چندجانبه‌گرایی %R %X اولویت همکاری و تعامل با همسایگان می‌تواند به ثبات و امنیت محیط اطراف ایران کمک کرده و شرایط مناسب توسعه و پیشرفت اقتصادی را فراهم کند. باوجوداین، با درک واقع‌بینانه از چالش‌ها و فرصت‌های سیاست خارجی ایران، نمی‌توان رویکرد بازیگران فرامنطقه‌ای، همچون اتحادیۀ اروپا را نسبت به جایگاه و نقش ایران در تعامل با همسایگان نادیده گرفته و کم‌اهمیت شمرد. در بخشی از استراتژی جهانی اتحادیۀ اروپا می‌توان نسبت به نقش و جایگاه ایران در محیط اطراف خود، به‌خصوص خاورمیانه، اشاره کرد. سؤالی که در این پژوهش به بحث گذاشته می‌شود این است که اروپا چه سیاست و نقشی را برای ایران در سطح منطقه، به‌خصوص در چهارچوب سیاست همسایگی، قائل است؟ در فرضیه، به نظر می‌رسد برای اروپا مهم‌ترین نکته حفظ ثبات و نظم در منطقۀ خاورمیانه در چهارچوب سیاست همسایگی اتحادیۀ اروپاست. اما درمورد نوع و چگونگی پذیرش این نقش از سوی ایران هنوز به یک اجماع کامل دست نیافته و همچنان مترصد سیاست‌های کلان آمریکا در منطقه است. هرچند با تغییر جهت سیاست خارجیِ آمریکا به‌سمت آسیا، موضع اروپا کمی شفاف و واضح‌تر خواهد شد. اروپا هم‌زمان تلاش می‌کند، نگرانی خود درمورد گسترش نفوذ ایران در منطقه را از طریق همکاری با آمریکا و شرکای بین‌المللی و منطقه‌ای و تأکید بیشتر بر چندجانبه‌گرایی پیگیری کند. در این پژوهش، رویکرد اروپا با تمرکز بر چندجانبه‌گرایی بحث می‌شود و بررسی موضوع در چهارچوب روش توصیفی و تحلیلی صورت می‌گیرد. در یافته‌های پژوهش مشخص شد که سیاست همسایگی ایران می‌تواند شرایط جدیدی برای همکاری ایران با کشورهای همسایه فراهم کند. در رویکرد اتحادیۀ اروپا نیز سیاست همسایگی مفهومی باسابقه و آشنا است. لذا درک متقابل میان طرفین در جهت کمک به ایران برای توسعۀ همکاری با کشورهای همسایه و هم‌زمان بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود اتحادیۀ اروپا امکان‌پذیر است. %U https://journal.iiwfs.com/article_148668_73de55f29b902b96ca6488234c425050.pdf